in Frankrijk blokkeren de boeren snelwegen omdat ze niet genoeg geld krijgen voor hun varkens. In Wallonië leggen de boeren snelwegen en vliegvelden plat omdat ze de melkprijs te laag vinden. Wat is er toch allemaal aan de hand? De Europse Unie heeft in hoog tempo allerlei agrarische subsidies afgebouwd. Vroeger had Europa boterbergen en vleesbergen om zo de prijzen te kunnen sturen, tot voorkort waren er ook quota voor de melkproductie. Een boer die meer produceerde dan zijn quotum aangaf, werd beboet. Dat is nu niet meer, een boer mag voortaan zoveel koeien melken als hij wil. Dat heeft logischerwijs al meteen tot een explosieve groei van het aantal melkkoeien geleid, uiteraard met een lagere melkprijs tot gevolg. De Franse boeren zijn met hun varkens veel te duur. Ze houden er nog middeleeuwse productiesystemen op na en kunnen niet concurreren tegen de
Brabanders en Duitsers. Dus gaan ze de straat op. En dus gaan de melkboeren de straat op. Gaan ze daar iets mee opschieten? Dat is niet waarschijnlijk. Zoals elke ondernemer ter wereld met een nieuwe, totaal veranderde economie te maken heeft, zo zullen ook de boeren daaraan moeten wennen. Onze uitgeverij laat tegenwoordig boeken drukken in Tsjechië en China, gewoon omdat de kwaliteit top is en de prijs laag. Ik zie onze Belgische drukkerij, die vroeger dit werk van ons kreeg, daarom nog geen snelwegen blokkeren.
Het probleem van veel boeren is dat ze zich teveel hebben gespecialiseerd. Als ik naar mijn eigen woonplaats Saint-Pompon in de Périgord kijk, zie ik dat de boeren daar totaal geen last hebben van de veranderingen. Eenvoudigweg omdat ze allemaal een divers bedrijf hebben. Ze kweken beesten, zaaien maïs en tarwe, doen aan bosbouw, rapen noten, hebben nog wat wijnstokken, een veldje aardbeien en een boomgaard. Enkele jaren geleden nog stond de Périgord bekend om zijn tabaksteelt. Elke boer had uitgebreide tabaksvelden want dankzij de overheidssubsidie was dat een interessante teelt. Toen de subsidiekraan een paar jaar geleden werd dichtgedraaid, gingen de boeren iets anders telen. Sindsdien zie je geen tabak meer. Zo simpel is dat. Een boer met een polycultuur (gemengd bedrijf) is nooit kwetsbaar. Een boer met een monocultuur is dat altijd.
