donderdag 16 juni 2011

Vrijheid of niet


De inbraak die we in Schilde hadden, heeft in elk geval wat positiefs opgeleverd: het heeft de sociale contacten in de buurt aangezwengeld. Ik moet zeggen dat we zeer tevreden zijn over de politie zone Noorderkempen. Binnen vijf minuten na de melding waren ze aanwezig, een uur later gevolgd door sporenonderzoek. De wijkagente kwam enkele keren informeren of alles ok was en of we misschien slachtofferhulp wilden, we kregen het aanbod om alles eens goed te laten controleren, er werd een uitvoerig proces-verbaal opgemaakt, enzovoort. Ook werd een buurtonderzoek gedaan, in de omtrek werd iedereen geïnterviewd. Zo moet het zijn. De politie ten diensten van de mensen. De politie voelbaar aanwezig en geïnteresseerd. De menselijke politie. Gelukkkig woon ik in Schilde en niet in Rotterdam of Eindhoven.
In Saint-Pompon hebben we zelfs de politie niet nodig, want alle buren hebben die pet op als het nodig is. Sociale controle noemt men dat. Wee degene die onze trap opkomt om door het raam te gluren, zoals de zus van Carine ooit overkwam. Plotseling stonden er tien twaalf man rond haar heen. Of ze hulp nodig had. Een ander voorbeeldje. In ons dorpje woont een beetje merkwaardige meneer die soms maandenlang weg is en dan ineens weer opduikt. De laatste keer dat hij thuis was, is alweer pakweg een jaar geleden. Hij heeft zigeunerbloed in zich of zoiets, misschien is de wereld voor hem te klein, ik weet het niet. Wel weet ik dat hij een verzamelaar is van echte Dali's. Wat u niet zult begrijpen is dat hij zijn deur niet eens op slot doen wanneer hij vertrekt. Als je zou willen, kan je gewoon binnenlopen. Maar niemand haalt zich dat in zijn kop, dorpelingen niet en dieven niet.
Sociale controle, ik moet eerlijk zeggen dat het me wel eens een beetje benauwt. Want niet is iedereen van alles op de hoogte als je weg bent, uiteraard ook als je aanwezig bent. Je merkt er niet het minste van, maar toch weet iedereen welke kleur onderbroek je aan hebt, hoe laat je naar bed bent gegaan en of je bij het ontbijt voor confiture of een eitje koos. In Saint-Pompon bestaat een ondoorgrondelijk communicatiesysteem dat effectiever is dan de binnenlandse veiligheidsdienst. Er is een woord voor: sousmarin (onderzeeër). Stel, ik stap in België in de auto om naar mijn dorpje te gaan. Als ik tien uur later arriveer, liggen er allerlei dingen op de trap. Een bosje verse snijbloemen. Een bidon wijn. Een krop sla. Hoe in hemelsnaam wisten ze dat ik onderweg was? Accoord, tegenwoordig wil ik wel eens op mijn blog schrijven dat ik in de auto stap. Maar ook vóór de tijd dat blogs bestonden, was het al zo. Het blijft ondoorgrondelijk, vooral omdat iedereen doet of zijn neus bloedt. Je komt ook nooit te weten wie het bosje bloemen op de trap legde. Het blijft sousmarin.
Voor mij is het triviaal, veel sociale controle of niet. Wij noordeuropeanen zijn geboren vrijheidsstrijders die graag alles aan hun laars lappen. Het geeft een onafhankelijk gevoel waar we blij mee zijn. Maar toch, maar toch. De sociale controle tast je in je vrijheid aan, maar wat is vrijheid? Dat is gewoon een onnozeligheid die tussen de oortjes zit. Niemand is vrij, hoe pijnlijk die constatering ook is. Ben je in Nederland of België vrij, in de landen van het prikkeldraad? We voelen ons vrij in de auto, maar moeten de gordel aan, we mogen maximaal 50 of 120, we mogen onderweg niet telefoneren, de auto moet verzekerd en gekeurd zijn, we worden gecontroleerd op het betalen van de wegenbelasting, we mogen geen stookolie in plaats van diesel tanken, we moeten bij zowel links- als rechtsaf richting aangeven, we mogen niet overbodig links rijden, mensen met een zware automotor zijn per definitie fout, we moeten geld in de parkeermeter steken, ja zelfs mogen we vantevoren niet drinken wat we willen. Zo kan ik nog wel even door gaan, feit is dat de auto ons een gevoel van vrijheid geeft. Dank je de koekoek, die vrijheid. Nee, dan heb ik toch liever wat sociale controle, tenminste als ik daardoor weer andere vrijheden terugkrijg. Vrijheden die er toe doen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten