Vanochtend aan de keukentafel, koffie en aaipadje bij de hand. Op de radio een nummetje dat helemaal is grijsgedraaid en me toch elke keer opnieuw weer vrolijk maakt. De Doobie Brothers met hun Listen to the music. Niet alleen ik wordt er vrolijk van, hele volksstammen worden dat. Als je het nummetje goed beluistert, merkt je al gauw dat het musicaal weinig lijkt voor te stellen. Maar ja, dat geldt voor die andere klassiekers ook. Beluister tegen het jaareinde maar eens de top-1000 aller tijden. De honderd allergrootste klassiekers, de plaatjes die na vijftig jaar nog steeds helemaal stuk worden gedraaid, het zijn vrijwel allemaal nummers die schitteren in hun eenvoud. Gecompliceerde muziek, daar houden de mensen niet zo van. Vandaar dat niet elk café een jazzcafé is. Integendeel, jazzcafés zijn er niet veel. De mensen gaan liever een pint drinken waar ze de Doobie Brothers op de achtergrond horen.
Muziek is bepalend voor de stemming. Is de muziek serieus dan wordt je dat zelf ook. Is de muziek moeilijk dan wordt de hele omgeving moeilijk. Maar is de muziek vrolijk dan zit de stemming er gauw in. De meeste mensen weten precies wat ze willen en het blijkt dat veruit de meeste mensen ongeveer eenzelfde keuze hebben. De top-1000 aller tijden is inderdaad een maatstaf. Nu zijn er natuurlijk altijd uitzonderingen. Een handjevol mensen hoort liever jazz, underground of Avé Maria. Daar is niets mis mee, we gunnen iedereen zijn keuze. Degene die van jazz houden, zitten in een jazzcafé. Daar kom je niet per ongeluk binnen, je kiest er bewust voor, zoals voor een homobar. De Avé Maria-liefhebbers hebben geen eigen café en zelfs geen homobar, zij vereren Maria thuis in de eenzaamheid, bij een brandende kaars. Maar verder is er voor elke muzieksoort wel een eigen café te vinden. Waarbij motormuizen voor een ander genre kiezen dan de leerlingen van de sociale academie. En waarbij er grote verschillen zijn tussen stad en platteland. Als ik tussen Zwolle en Groningen rijdt en de lokale radio beluister, tsja, dan krijg ik een nieuwe levenservaring. Maar klinken plotseling de Doobie Brothers door de speakers dan gaat m'n auto van links naar rechts. Dat is niet gevaarlijk, want alle auto's zie je op zo'n moment hetzelfde doen.
De àllergrootste klassiekers, de plaatjes die na vijftig jaar nog helemaal worden stukgedraaid, zijn inderdaad vrijwel allemaal nummers die schitteren in hun eenvoud. Drie, hooguit vier accoordjes. Als gitarist kan ik Hotel California perfect kopieëren, ik neem dan de twaalfsnarige. Maar hoe gecompliceerder de muziek is, hoe minder liefhebbers er voor zijn.
Nu ga ik met u niet praten over de plaatjes die je het best in een restaurant kan draaien, dat is een onderwerp voor een volgende keer. Waar ik het met u over wil hebben, is dat gerechten veel op plaatjes lijken. Als ze schitteren in hun eenvoud, zijn het bestsellers waar de mensen voor terug komen en als ze moeilijk zijn dan is er slechts een klein publiek voor. Bijvoorbeeld de keuken van Oud Sluis vindt ik vergelijkbaar met jazz. Het restaurant heeft niet veel stoelen, dus zijn die altijd gevuld. Het beroemdste jazzcafé van het land, daar wil je ooit geweest zijn. Helemaal aan de andere kant heb je de top-100 van Van der Valk. Die tenten zitten altijd afgeladen vol, mensen eten graag bij de Doobie Brothers. Ze kennen daar elke noot van en dat is veilig en voorspelbaar. Oké, we hebben nu de twee uitersten, maar wat zit er tussenin? Hebben we net zoveel restaurantsoorten als er cafésoorten bestaan? Hebben we restaurants voor jazz, voor Avé Maria, voor klassiek, voor underground, voor raggy, voor de nieuwe top-100, voor metal, voor Nederlandstalig, voor motormuizen, voor hiphop, voor de sixties and seventies, voor the eighties? Nee, vrijwel alle restaurants zijn jazzcafés die Oud Sluis willen nadoen. Stel je voor! Elk dorp heeft twee gastronomische jazzcafés, voor de top-100 moet je naar Van der Valk of McDonalds. Jongens, denk nu eens na. Hoeveel stoeltjes waren er vandaag bij u bezet? Misschien niet veel. Dat komt omdat er aan jazzcafés niet heel veel behoefte is...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten