Bedenkingen bij biest

Er is een nieuwe modegril in de maak, de afgelopen week kwam ik het woord diverse malen tegen op twitter en facebook. Biest. Ik heb er enkele bedenkingen bij en wil u uitleggen waarom.

Biest, ofwel colostrum, is de melk die een koe alleen de eerste dag na de bevalling geeft. De eerste melk heet griest, de tweede biest. Het kalf heeft van zichzelf geen afweerstoffen en krijgt die via de biest toegediend. Dat kan alleen maar de eerste dagen, daarna is de darmwand van het kalf er niet meer toegankelijk voor. De eiwitten bestaan voornamelijk uit immunoglobulinen en albuminen. Verder bevat biest veel zout, vet en caroteen. Zonder voldoende biest zal het kalf niet gezond worden. Biest is geler (caroteen) en dikker (eiwitten en vet) dan gewone melk.
De boer heeft de wettelijke plicht om erop toe te zien dat het kalf voldoende biest krijgt. Maar wat is voldoende? Je zou zeggen dat de moederkoe dat het beste weet. Toch zijn er boeren die een gedeelte van de biest voor zichzelf houden of verkopen.
Vroeger, toen er nog enorme honger heerste, werd biest wel eens aan jonge kinderen gegeven, vooral als het kalfje bij de geboorte stierf. Het was een echte energiestoot. Deze melk werd nooit rauw toegedient, want onze darmwand is er ongeschikt voor. Biest moest "wellen", zei men. Dat wil zeggen heel langzaam opwarmen onder voortdurend roeren tot het dik wordt. Niet te heet, want dan gaat het klonteren. Ook tijdens het afkoelen moet continu worden geroerd. Je hebt dan een koude pap die zich het liefst met suiker en kaneel op smaak laat brengen. Ook kan de pap dienen als onderdeel van het pannekoekenrecept.
Ik maak me een klein beetje zorgen. Hier en daar wordt biest al als het ultieme sportdrankje gezien. Anderen zien het als een alternatief geneesmiddel. Als ook de gastronomie er enthousiast mee bezig gaat, komt er meer vraag dan er redelijkerwijs beschikbaar is. Stel dat het economische belang wint... ik moet er niet aan denken. Biest is er in de allereerste plaats voor het kalf. Het diertje mag niet de dupe worden van toevallige modegrillen. Wanneer u biest koopt, laat u dan door de boer uitvoerig informeren, zodat u de boer vervolgens kunt controleren.