vrijdag 25 mei 2012

Over Tibouren en andere noodlijdende stokken

Goed omspringen met je erfgoed, dat is het eerste wat je doet, zou je denken. Of toch zou moeten doen. Voor diverse culinaire grondstoffen die tot het erfgoed behoren, is het omspringen moeilijk meetbaar. Want wat weten wij van het doperwtje of de ui. We weten alleen dat de rassen continu verbeterd of "verbeterd" worden. Maar hoe ver die verbeteringen er garant voor staan dat het erfgoed niet wordt aangetast, we hebben er het raden naar. Van sommige producten weten we als gastronomen betrekkelijk veel, zoals van de wijnstok. We praten nooit over het doperwtjesras, maar vaak over de cépages. Als ik naar de wijnstokken kijk, kom ik al snel tot de conclusie dat het slecht gesteld is met de bescherming van erfgoederen. Vijftig jaar geleden waren er in Frankrijk nog talrijke wijnstokken te vinden die prachtige wijnen gaven. Eén voor één dreigen ze te verdwijnen.
Ooit van de Tibouren gehoord? Dat is een wijnstok die typisch is voor het kleine strookje Côte d'Azur dat pal aan het strand ligt. De Tibouren kan absoluut niet tegen één nachtvorstje, dus kan hij bijna nergensz overleven. Maar wel degelijk aan de Côte d'Azur. Ik ben op zoek geweest naar de Tibouren en vond hem op het eilandje Porquerolles. De rosé die er van wordt gemaakt, is met niets vergelijkbaar. Het is een rosé zoals hij alleen in onze dromen smaakt. De ideale wijnstok als het om smaak gaat, maar toch is de Tibouren vrijwel uitgestorven.
De Tannat dan. Deze wijnstok geeft een wijn met heel veel materie. Vroeger werden de wijnen van Tannat algemeen betiteld als "ossebloed" en dat geeft het karakter exact aan. De Tannat, in Frankrijk is hij vrijwel uitgestorven. Alleen in Madiran kom je hem nog tegen. Elders in de wereld hebben ze het wél begrepen. Zo bestaat vrijwel de gehele wijnproductie van Uruguay uit Tannat, het is een van de redenen dat ik van Uruguay houd.
Nog zo'n slachtoffer is de Blanquette, typisch om te zien omdat zijn bladeren aan de onderkant wit zijn. In de regio van Limoux werd vroeger vrijwel uitsluitend Blanquette verbouwd. En nu? Bijna weg. Gelukkig dat Gilles Faelens van Bacchantes altijd voor mij wat flesjes Blanquette de Limoux achter de hand houdt, ik zou er anders echt naar moeten zoeken.
Wat is de reden van al die teloorgangen? Er zijn uiteraard meerdere redenen. Een druivenstok die kwetsbaar is, moeilijk tegen ziektes kan of een lage opbrengst geeft, wordt in deze moderne tijden al meteen verguisd. Maar wellicht de belangrijkste reden van de teloorgang is te zoeken bij één man. Mister Parker, ook wel de wine advocate genoemd, is de Amerikaanse goeroe op wijngebied. Als hij een wijn positief waardeert, is dat voor het voltallige Amerikaanse volk een reden om die wijn te kopen. En als meneer Parker een slechte beoordeling geeft, gebeurt het tegenovergestelde. Nu is de Amerikaanse wijnmarkt dermate groot dat een opmerking van meneer Parker de wijnprijzen danig beïnvloedt. De ene boer komt flessen tekort, de andere heeft zijn kelders vol staan. Meneer Parker heeft ook voor modetrends gezorgd. Zo is hij persoonlijk een grote liefhebber van Chardonnay's die uitbundig naar vanille smaken. En dus drinken alle Amerikanen uitsluitend Chardonnay en dan uitsluitend ook met een heftige vanillesmaak, dus in fusten van Amerikaans eiken opgevoed. Gevolg is dat deze lullige-wijntjes-van-niks de wijnwereld beheersen. Vele duizenden Franse wijngaarden zijn gerooid om ze met Chardonnay te beplanten. De schepen waarvan de ruimen zijn gevuld met Amerikaans eiken, varen als veerponten de oceaan over. Daarmee is Frankrijk zijn erfgoed in ijltempo aan het vernietigen. Nota bene door de persoonlijke mening van één man. Ik kan alleen maar hopen dat Parker plotseling positieve stukjes gaat schrijven over de Tibouren. Dan gaan alle wijngaarden weer op de schop en worden zelfs de stranden van de Côte d'Azur bezaaid met wijnstokken...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten