Ooit van moederkoren (of moederkoorn) gehoord? In de middeleeuwen was het na de pest de meest dodelijke ziekte. De ziekte werd toen vaak "heilig vuur" genoemd, ik zal u uitleggen hoe het zit. Maar vooral ook zal ik u uitleggen waarom deze ziekte in onze moderne tijd weer actueel zou kunnen worden.
De Claviceps purpurea is een schimmel die op de aren van rogge en tarwe groeit. Deze schimmel wordt moederkoren genoemd omdat kwakzalvers er vroeger de weeën van bevallende vrouwen mee op gang brachten. De giftige alcaloïden die door deze schimmel geproduceerd worden, leiden tot doorbloedingsproblemen waardoor lichaamsdelen afsterven (ganggreen), blindheid en epileptische aanvallen. Eén van de aanwezige alcaloïden werkt hallucinerend en is bij ons bekend onder de naam LSD. In de zestiger en zeventiger jaren experimenteerden we hier wel eens mee, zodat we werkelijk konden vliegen als een vogel. Het is de hallucinerende werking waardoor de naam heilig vuur ontstond. Vermoedelijk was de natuurlijke LSD uit moederkoren de oorzaak van vele heksenverbrandingen. Vijf tot tien gram moederkoren is voor de mens dodelijk, zo lees ik op Wikipedia. Het risico op moederkoren werd verbannen door het zaaigraan te ontsmetten. Maar daar zit wellicht een addertje onder het gras. Sinds de opkomst van de ecologische landbouw, waarbij het zaaigoed niet mag worden ontsmet, lijkt het mij dat het besmettingsrisico niet meer ondenkbeeldig is. De ecologische landbouw zal steeds grotere vormen gaan aannemen waardoor het risico vergroot. Op het internet zie ik dat allerlei geleerden andere opvattingen hebben over het potentiële probleem. De een probeert de boel te sussen, de ander voorspelt hel en verdoemenis. Precies zoals met de discussie over het broeikaseffect. Voor mij staat in elk geval vast dat niets vast staat. We willen steeds meer eco en bio en maken er een modegril van. Maar weten we eigenlijk wel waar we mee bezig zijn?
Pieter Breughel: slachtoffers van moederkoren - Jeroen Bosch: het mannetje heeft zwarte voeten, een teken van afsterving.
Aangezien de ecologische landbouw verplicht gebruik maakt van keurmerken, waarmee de kwaliteit van geleverde producten nauw in de gaten wordt gehouden, lijkt mij het risico op een besmetting vrij klein.
BeantwoordenVerwijderen